بررسی جامع مواد هیومیکی و کاربرد آنها در کشاورزی
4-ویژگی های ترکیبات تشکیل دهنده مواد هیومیکی:
همانطور که در مطالب قبلی ذکر شده است مواد هیومیکی از سه دسته اسید هیومیک، اسید فولویک و هیومین تشکیل شده اند. اسید فولویک دارای رنگ زرد تا زرد مایل به قهوه ای، اسیدهیومیک دارای رنگ قهوه ای تیره تا خاکستری مایل به سیاه و هیومین دارای رنگ سیاه می باشد.
اسیدهیومیک(Humic Acid) در مواد قلیایی محلول و در آب و اسید نامحلول،
اسیدفولویک(Fluvic Acid) در آب قلیا و اسید محلول
وهیومین(Humin) در آب، قلیا و اسید نامحلول است .
با این نکات در می یابیم که به علت نامحلول بودن هیومین، این ماده در کودهای هیومیکی قابلیت استفاده ندارد. از سوی دیگر به این سوال پاسخ می دهد که چرا با وجود اسیدی بودن منابع هیومیکی کودهای محتوی آن دارای pH بالایی هستند؟ چرا که اسیدهیومیک و اسیدفولویک بصورت مشترک در شرایط قلیایی انحلال پذیرند، لذا برای استخراج آنها از منابع هیومیکی از بازهای قوی NaOH و KOH استفاده می شود.
ساختار مولکولی اسیدهیومیک بسیار پیچیده است و تاکنون تمامی موارد محتوی آن شناخته نشده است. تحقیقات اخیر بیانگر آن است که مواد هیومیکی حاوی طیف وسیعی از ترکیبات آلی-معدنی گوناگون نظیر اسیدهای آمینه، پلی آمین ها، ویتامین ها، هورمون های رشد اکسین و سیتوکینین، پپتیدها، فنول ها، آلدهیدها و اسیدهای نوکلئیک در پیوند با انواع کاتیون ها می باشند که مجموعاً ترکیب بسیار پیچیده و شگفت انگیزی را سازند که در شکل زیر به نمایش گذاشته شده اند.
مقایسه ویژگی های اسید فولویک
اسید فولویک |
اسید هیومیک |
وزن مولکولی پایین(کمتر از 30000 دالتن) |
وزن مولکولی بالا(30000 تا 300000 دالتن) |
محلول در آب، محیط اسیدی و قلیایی |
محلول در محیط قلیایی |
|
ظرفیت تبادل کاتیونی بالا
(meq/100gr 1400-900)
|
ظرفیت تبادل کاتیونی متوسط
(meq/100gr 870-400)
|
قابلیت بالای کلات کنندگی عناصر ریزمغذی |
قابلیت پایین کلات کنندگی عناصر ریزمغذی |
بهبود کمبود آهن و منگنز در خاک |
بهبود کمبود ازت و فسفر در خاک |
تمرکز تاثیر در اندامهای زیرزمینی |
تمرکز تاثیر در اندامهای هوایی |
مقایسه چهار عنصر حیاتی در چهار ماده آلی مهم
ماده آلی |
کربن |
هیدروژن |
اکسیژن |
نیتروژن |
اسیدهیومیک |
62-52 |
5.5-3 |
33-30 |
5-3.5 |
اسیدفولویک |
49-44 |
5.5-3.5 |
49-44 |
4-2 |
پروتئین |
55-50 |
7.3-6.5 |
24-19 |
19-15 |
لیگنین |
69-62 |
6.5-5 |
33-26 |
- |
بررسی جامع مواد هیومیکی و کاربرد آنها در کشاورزی،ویژگی های ترکیبات تشکیل دهنده مواد هیومیکی
شرکت نهاده گسترپارس رویش
